Polyphenol và vitamin E - Xu hướng chống oxy hóa tiềm năng trong thức ăn chăn nuôi

Nước ta nằm trong vùng khí hậu nóng ẩm nên việc chăn nuôi bị ảnh hưởng khá lớn, việc kiểm soát năng suất cũng như chất lượng sản phẩm động vật gặp nhiều khó khăn trong khi đó người chăn nuôi lại không đủ công cụ để khắc phục và cải thiện nên việc bổ sung phụ gia thức ăn vào khẩu phần của vật nuôi được xem là giải pháp tốt nhất để duy trì và nâng cao năng suất sinh trưởng, sinh sản của động vật. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh bổ sung vitamin E, các hợp chất Polyphenolic (Vitanox 50) có tác dụng ngăn ngừa hiệu quả sự oxy hóa bên trong cơ thể, ngăn ngừa những tác động xấu từ các yếu tố gây stress ở bên ngoài môi trường, cải thiện năng suất và sức khỏe cho động vật.

Vai trò của Vitamin E và các hợp chất Polyphenol

Từ lâu, vitamin E được biết đến là một loại vitamin thiết yếu cho mọi loài động vật, nó rất quan trọng đối với sức khỏe, sự sinh sản và tăng trưởng của động vật. Bổ sung vitamin E trong khẩu phần ăn của thú giúp:

- Kích thích gia súc sản sinh các hooc-mon ở tuyến yên

- Giúp cơ thể dễ dàng hấp thu vitamin A, D

- Tạo điều kiện lý tưởng cho việc trao đổi Phốt-pho (P), protein và glucid , các chất cần thiết cho sự sống

Nếu cung cấp không đúng liều lượng vitamin cho gia súc, đặc biệt là vitamin E thì sẽ gây ra tình trạng tổn thương tế bào. Cụ thể là hoại tử gan, bắp cơ bị phù nề, tái màu… hay nghiêm trọng nhất là dẫn đến đột tử. Đối với gia súc trong giai đoạn sinh sản, thiếu hụt vitamin E dẫn đến tình trạng sản xuất tinh trùng ít và hoạt lực tinh trùng kém, ở heo nái sẽ gây hiện tượng ít rụng trứng, sự định vị phôi kém nên số con sinh ra ít và heo con sơ sinh yếu.

Ngoài ra, Vitamin E còn được biết đến là một chất chống oxy hóa mạnh  trong  cấu trúc tế bào, bảo vệ lớp màng giàu lipid của tế bào tránh hư hại từ quá trình oxy hóa. Các nghiên cứu gần đây cho thấy việc bổ sung vitamin E có thể giúp ngăn ngừa sự oxy hóa của trứng và tăng sản lượng trứng, có thể tăng cường khả năng kháng bệnh trong điều kiện stress nhiệt ở gà thịt, gà tây và gà đẻ ( Surai et al., 1999; Yang et al., 2000), trên đàn gà giống việc bổ sung vitamin E cải thiện được năng suất sinh sản và khả năng kháng oxy hóa (Lin et al., 2005 a, b; Biswas et al., 2007)

Tuy nhiên, Vitamin E lại có đặc tính kém bền, dễ phân hủy trong không khí vì nhạy cảm với oxy (khi có thêm ánh sáng làm xúc tác thì quá trình phân hủy sẽ diễn ra nhanh hơn), không bền trong quá trình sản xuất thức ăn. Do đó các nhà nghiên cứu đã tạo ra và phát triển các loại Vitamin E tổng hợp nhằm khắc phục được nhược điểm kém bền nhưng giá thành lại rất đắt.  Chính vì vậy, việc sử dụng các loại hợp chất Polyphenol là một cách thay thế một phần Vitamin E trong việc chống lại sự oxy hóa tế bào và tiết kiệm được chi phí bổ sung vitamin E.

Các hợp chất Polyphenol dễ dàng tìm thấy trong tự nhiên, ở các loại thực vật, chúng có hoạt chất sinh học chống oxy cực mạnh, giúp hạn chế hiệu quả stress nhiệt và stress oxy hóa ở vật nuôi. Nhiều nghiên cứu chứng minh, bổ sung Polyphenol là một biện pháp hiệu quả làm giảm tác hại do stress gây ra cho vật nuôi. 

Polyphenol có thể giúp kích hoạt hoạt tính của protein phản ứng với stress như protein sốc nhiệt và enzyme chống oxy hóa, có thể ức chế các loại oxy phản ứng (ROS). Bên cạnh đó, các Polyphenol còn mang một phần vai trò của men chống oxy hóa glutathion peroxidase để tái tạo lại Vitamin E giúp tiết kiệm và bù đắp thất thoát chúng trong quá trình chế biến.

Tác hại của stress nhiệt, stress oxy hóa và giải pháp ngăn chặn

Trong quá trình sống, động vật phải đối mặt với nhiều yếu tố kích hoạt stress như môi trường sống, tình trạng miễn dịch, bệnh tật, sự oxy hóa tế bào,... tất cả đều tác động xấu đến sức khỏe và năng suất của vật nuôi. Đặc biệt stress nhiệt và stress oxy hóa là hai thách thức ảnh hưởng xấu đến năng suất và chất lượng của động vật. Hai yếu tố này không thế dùng thuốc để điều trị mà chỉ có thể bổ sung các chất làm giảm sự oxy hóa và stress giúp vật nuôi cải thiện các chỉ tiêu năng suất.

Hiện nay, khí hậu đang dần nóng lớn, nếu môi trường nuôi không đươc quan tâm và chú ý sẽ dễ dấn đến stress nhiệt cho thú. Khi stress xảy ra, nó có thể làm suy yếu chức năng miễn dịch, khiến vât nuôi dễ bị nhiễm nhiều mầm bệnh hơn, giảm lượng ăn vào, giảm năng suất tăng trưởng, thậm chí tăng tỷ lệ chết. Hơn nữa, stress nhiệt còn được biết đến là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thịt, vì nó có thể tác động xấu đến màu sắc, tính đàn hồi và độ pH của thịt.

Mặt khác, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng vật nuôi bị stress nhiệt dẫn đến phá vỡ sự cân bằng oxy hóa của cơ thể gây ra stress oxy hóa, ảnh hưởng trực tiếp tới năng suất tăng trưởng, khả năng sản xuất cũng như sức khỏe vật nuôi (Ruizhi Hu và cộng sự, 2019).

Stress oxy hóa là sự mất cân bằng giữa các chất gây oxy hóa và chống oxy hóa trong tế bào, dẫn đến sự phá hủy các đại phân tử như lipid, protein, DNA,  phá vỡ sự trao đổi chất và sinh lý bình thường của vật nuôi dẫn đến sự mất chức năng tế bào và các cơ quan, lãng phí năng lượng, gia tăng bệnh và rối loạn chuyển hóa, cuối cùng dẫn đến mất năng suất và hiệu quả kinh tế.

Trường hợp vật nuôi bị stress nhiệt quá mức có thể làm tăng nhanh sự sản sinh các gốc oxy hóa tự do, phá vỡ sự cân bằng oxy hóa trong tế bào nhanh chóng, tăng quá trình trao đổi chất của tế bào, tăng tính thấm, suy giảm chức năng hàng rào biểu mô ruột, dẫn đến các mầm bệnh, độc tố dễ dàng xâm nhập vào gây bệnh cho con thú.

Chính vì vậy, để ngăn chặn stress oxy hóa xảy ra, người chăn nuôi cần bổ sung các loại phụ gia có hoạt chất chống oxy hóa mạnh, giúp khắc phục những tác động xấu như được trình bày ở trên.

Vitanox 50 là sản phẩm chứa hỗn hợp các loại Polyphenol đa dạng hiện diện trong các loại thực vật, chúng có đặc tính chống oxy hóa cực mạnh, giúp thiệt lập lại trạng thái cân bằng giữa các tác nhân oxy hóa và chống oxy hóa trong tế bào, duy trì chức năng hàng rào biểu mô ruột và ngăn chặn sự xâm nhiễm của các loại độc tố và mầm bệnh cho vật nuôi.

Ngoài ra, bổ sung Vitanox 50 có thể thay thế được một phần vitamin E vì nó có thể đảm nhận thay chức năng chống oxy hóa cục bộ của Vitamin E từ đó tối ưu được chi phí sử dụng Vitamin E nhưng vẫn đạt hiệu quả trên năng suất và sức khỏe của vật nuôi.

Một số kết quả thí nghiệm chứng minh hiệu quả của Vitanox 50 trên vật nuôi

Kết quả 1: Chứng minh hiệu quả đối với năng suất, sức khỏe và tỷ lệ chuyển hóa thức ăn khi Vitanox 50 thay thế một phần lượng Vitamin E bổ sung trên gà thịt 39 ngày tuổi và heo thịt.

Kết quả 2: Đánh giá sự tác động của khẩu phần bổ sung Vitanox 50 đối với năng suất heo con so với khẩu phần bổ sung sản phẩm cạnh tranh và khẩu phần không bổ sung phụ gia.

Từ những ví dụ chứng minh trên, có thể thấy, khẩu phần bổ sung Vitanox 50 giúp cho động vật cải thiện được năng suất, sức khỏe nhờ vào hiệu lực chống oxy hóa mạnh của các hợp chất Polyphenol có trong sản phẩm. Đồng thời bổ sung Vitanox 50 giúp tiết kiệm một phần chi phí bổ sung Vitamin E vào thức ăn nhưng vẫn duy trì hoặc cải thiện hơn nữa chất lượng thịt, giúp tăng lợi nhuận kinh tế cho người chăn nuôi.

Venamti Team